Obesitas en incontinentie
De relatie tussen obesitas en incontinentie
Obesitas is een grote risicofactor voor het krijgen van incontinentie. Volgens verschillende onderzoeken kan urine-incontinentie bij obese personen verminderen door gewichtsverlies. In dit artikel lees je meer over de relatie tussen obesitas en incontinentie en hoe je hiermee om kunt gaan bij de dagelijkse verzorging.
Wat is obesitas?
Met de body mass index (BMI), ook wel queteletindex (QI) genoemd, kun je volwassenen aan de hand van hun lengte en gewicht grofweg indelen in de volgende categorieën: ondergewicht, normaal gewicht, overgewicht en obesitas.
De BMI is een medisch screeningsinstrument om de hoeveelheid lichaamsvet te schatten. Dit doe je door het gewicht van een persoon in kg te delen door het kwadraat van de lengte in meter (m2).
We spreken van obesitas vanaf het moment dat iemand een BMI heeft van 30 of meer.
BMI-indeling:
De relatie tussen obesitas en incontinentie
Veel mensen weten niet dat er een verband bestaat tussen obesitas en urineverlies. Uit wetenschappelijk onderzoek komt echter een duidelijk verband naar voren van overgewicht en een verhoogde BMI met urineverlies.
Dit komt doordat de druk in de buikholte toeneemt. Het extra vet rond de buik geeft extra druk op de blaas en plasbuis. Daarnaast leidt de druk in de buikholte tot voortdurend uitrekken van de bekkenbodemspier, die hierdoor onder spanning komt te staan. Door de extra belasting verzwakken de spieren in de bekkenbodem, wat kan leiden tot verlies van controle over de blaas.
Uit onderzoek blijkt dat obesitas veel vaker voorkomt bij vrouwen met stress- en aandrangincontinentie. Er is met name een sterk verband tussen stressincontinentie en een BMI van meer dan 30. Het is dan ook belangrijk dat vrouwen weten dat ze meer risico lopen op urineverlies als ze te zwaar zijn.
Soorten incontinentie bij obesitas
Cliënten met ernstig overgewicht kunnen last krijgen van twee soorten urine-incontinentie: stressincontinentie of aandrangincontinentie.
Extra druk op de blaas kan leiden tot lekken van urine wanneer iemand met obesitas niest, hoest, lacht, of zwaar tilt. Deze vorm van incontinentie noemen we stressincontinentie of inspanningsincontinentie. Het is de meest voorkomende vorm van urine-incontinentie.
De extra druk kan ook leiden tot samentrekken van de blaas, waardoor iemand vaker moet plassen en het toilet soms niet op tijd haalt. Dit type incontinentie noemen we aandrangincontinentie of urge-incontinentie.
Net als iedereen kunnen obese personen ook een combinatie van aandrang- en stressincontinentie hebben. Deze aandoening noemen we gemengde incontinentie of mixed incontinentie
Werken met obesitas cliënten
Obesitas is een complexe medische aandoening. Helaas heerst in onze samenleving de negatieve overtuiging dat mensen met obesitas lui en onverantwoordelijk zijn en geen zelfdiscipline hebben. Daarbij wordt geen rekening gehouden met de grote rol van genetische, sociaaleconomische en omgevingsfactoren bij het ontstaan van zwaarlijvigheid.
Bij de verzorging van cliënten met obesitas is het belangrijk dat je je bewust bent van deze vooroordelen en weet dat zwaarlijvige mensen vaak een voorgeschiedenis hebben van discriminatie of schaamte wanneer ze aankloppen voor zorg. Als gevolg hiervan kunnen ze lang door blijven lopen voordat ze hulp zoeken, totdat ze erg ziek zijn. Daarom is hun ziekte vaak verder gevorderd dan bij cliënten met een normaal gewicht.
Cliënten met obesitas nemen de houding van zorgprofessionals over hun verzorging gemakkelijk over. Dit kan zeer schadelijk zijn, vooral als de cliënt het gevoel krijgt dat professionals er een hekel aan hebben om voor hem of haar te zorgen of dat zij een afkeer hebben van zijn of haar figuur. Geef de cliënt dus nooit het gevoel dat hij of zij te kijk of voor gek staat.
Bij de zorg voor mensen met obesitas en incontinentie is het ook erg belangrijk om aandacht te besteden aan de conditie van de huid.
Mogelijke huidproblemen bij cliënten met obesitas en incontinentie
Obese cliënten hebben vaak last van huidproblemen, zoals chronische wonden, lymfoedeem, smettenen incontinentie-geassocieerde dermatitis (IAD).
Obese cliënten hebben meer en diepere huidplooien. Deze zijn warm en vochtig en vormen een ideale broedplaats voor micro-organismen… Bij cliënten met obesitas kan huidverzorging bij de geslachtsdelen en de bilnaad (het genitale en perineale gebied) bijzonder lastig zijn. Ze kunnen diepe huidplooien hebben in de liezen en de billen, die worden blootgesteld aan veel wrijving en vocht door urineverlies en transpiratie.
Verder kunnen cliënten met obesitas moeite hebben met schoonvegen na toiletgebruik, waardoor het risico op huidbeschadiging of infecties toeneemt. Washandjes of vochtige doekjes kunnen de voorkeur hebben boven toiletpapier, en het gebruik van een handdouche is praktisch om het intieme gedeelte goed te wassen onder de douche of bidet. Een nat washandje is ook een uitstekend alternatief.
Huidverzorging bij obesitas
Mensen met obesitas hebben vaak een gevoelige en geïrriteerde huid. Ze hebben vaker last van smetten (huidplooien) en ontstekingen van de huid.
Daarom vier stappen:
1. Zacht reinigen;
2. Goed hydrateren;
3. De huid beschermen;
4. Ademende materialen gebruiken.
Na het wassen de huid in de huidplooien goed droogdeppen en wassen met een waslotion met een pH die overeenkomt met de pH van de huid.
Tussen de huidplooien zinkcreme of zinkspray gebruiken en eventueel Abri-Let Super Airlaid, om transpiratievocht op te nemen en huid-op-huid contact te vermijden, zodat de huid droog blijft.
Let ook op kleding: geen synthetische materialen omdat dit gaat broeien = zweten.
Zoals hierboven te lezen, zijn mensen met obesitas ook vaker incontinent als gevolg van hun obesitas. Een goede huidverzorging begint met een geschikt incontinentieproduct, dat ademt en daarnaast het juiste aborptievermogen heeft.
Bij het verwisselen van het incontinentieproduct raden we incontinentiewashandjes aan die geschikt zijn voor de kwetsbare huid, daar zit dimethicone in, die de huid beschermt. Uit onderzoek blijkt dat door gebruik van incontinentiewashandjes met 3% dimethicone, incontinentie geassocieerde dermatitis (luieruitslag) voorkomen kan worden.
Barriereproducten beschermen tegen inwerking van urine en ontlasting, zodat irritatie en roodheid worden voorkomen, en om de huid te hydrateren zodat hij zacht blijft en niet uitdroogt. Dat verkleint het risico op scheurtjes en infectie. Belangrijk is een barriere product te kiezen dat geen invloed heeft op de absorptie van het incontinentiemateriaal. Petrolatum en zinkcreme kunnen de absorptie negatief beïnvloeden waardoor de huid langer nat blijft, met alle gevolgen van dien. Abena barriere creme bevat dimethicone, net als de incontinentiewashandjes. En heeft geen invloed op de absorptie. De creme kan het beste voorzichtig op de huid gedept worden in plaats van ingewreven om het risico op wrijving en beschadiging van de huid zo klein mogelijk te houden.
De Abena zinkspray is een uitzondering hierop, omdat er slechts een dunne laag aangebracht wordt. Deze hoeft ook niet verwijderd te worden en werkt 24 uur lang. De spray is gemakkelijker aan te brengen en je hoeft de kwetsbare huid niet aan te raken of te wrijven.
Behandeling van incontinentie bij obesitas
Incontinentie is niet gevaarlijk, maar door lichamelijke en emotionele ongemakken kan het de kwaliteit van leven ernstig aantasten. Incontinentie kan onder andere worden behandeld met bekkenbodemoefeningen, blaastraining, medicijnen, een operatieve ingreep of gewichtsverlies, afhankelijk van het type.
Het verlies van urine kan al een stuk minder worden bij gewichtsverlies van 5 tot 10 procent, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Afvallen moet dus worden overwogen als de eerste behandeling voor incontinentie bij mensen met overgewicht en obesitas.
Uit onderzoek blijkt dat er veel minder vaak ongewenst urineverlies optreedt na een op gedrag gericht afslankprogramma. Bij obese vrouwen met stress-incontinentie blijkt een gewichtsafname van 8 procent in 6 maanden te leiden tot 70 procent minder urineverlies. Gewichtsverlies bij obesitas vermindert ook het risico op het ontstaan van complicaties en bijkomende aandoeningen.
Abena -producten bij obesitas
De producten van Abena zijn afgestemd op het individu. Ons incontinentiemateriaal in grote maten is bedoeld om mensen met obesitas meer dagelijks comfort, onafhankelijkheid en kwaliteit van leven te geven.
Wij vinden dat iedereen recht heeft op een goede verzorging, wat hij of zij daarvoor ook nodig heeft. We willen het individuele welzijn van mensen verbeteren en zorgprofessionals betere hulpmiddelen bieden om mensen met ernstige obesitas te helpen.
Daarom bieden we speciaal op hen afgestemde producten, zoals:
- inlegverband, eendelige slips en incontinentiebroekjes in diverse grote maten en absorptieniveaus
- wegwerp- en wasbare bedbescherming
- huidverzorgingsproducten voor de kwetsbare huid en om huidbeschadiging te voorkomen
- oplossingen voor het wassen van het lichaam – met of zonder water – om de natuurlijke vochtbalans in de huid te behouden
Aanbevolen producten
-
Inlegverbanden zonder hechtstripABENA San
-
Bedbescherming en onderleggersAbri-Soft Classic
-
Wassen zonder waterVerzorgend wassen
-
HuidbeschermingBarrièrecrème
