Eten en drinken bij incontinentie

Het effect van eten en drinken op de blaas

Veel mensen met incontinentie durven bijna niets meer te drinken. Bang als ze zijn voor urineverlies tijdens het sporten, een familiebezoek of een andere sociale activiteit. Toch is minder drinken géén oplossing. Wel is het belangrijk om op te letten wat je eet en drinkt om urineverlies onder controle te houden en erger te voorkomen.

Gezonde mensen moeten gemiddeld vier tot acht keer per dag naar het toilet. Wie dagelijks vaker moet plassen of ’s nachts regelmatig meer dan twee keer naar het toilet moet heeft mogelijk last van een overactieve blaas, incontinentie of ander plasprobleem. Het eet- en drinkpatroon van mensen heeft een belangrijke impact op de ernst van de klachten. Alcohol en koffie zijn hiervan ongetwijfeld de bekendste voorbeelden, maar ook citrusvruchtsappen en bepaalde specerijen kunnen een negatieve werking hebben op de blaas. Eten en drinken kunnen de klachten niet veroorzaken, maar het probleem kan er wel door verergeren.

Drinken bij incontinentie

Voldoende drinken is belangrijk om de blaas gezond te houden. Om afvalstoffen uit het lichaam te verwijderen is voldoende vocht nodig. Voor een volwassene geldt een minimum van 1,5 tot 2 liter water per dag. Door minder te drinken bij urineverlies bestaat het risico dat de concentratie afvalstoffen in de urine te hoog wordt. Dit wordt ook wel te geconcentreerde urine genoemd. Geconcentreerde urine is donkerder van kleur, ruikt sterker en is vaak troebel. Te geconcentreerde urine kan zorgen voor irritatie van de blaas, wat kan leiden tot blaasontstekingen, infecties en de symptomen van urineverlies kan verergeren. Door de vochtinname over de dag te verspreiden en minder te drinken voor een belangrijke afspraak, sportwedstrijd of uitstapje met vrienden kan ongewild urineverlies onder controle worden gehouden.

Krijg grip op continentiezorg!
Ga direct aan de slag met de gratis toolbox.

Creëer je persoonlijke Toolbox

Het effect van alcohol en koffie

Drink met mate is een bekende reclameslogan over alcoholgebruik. Dit geldt zeker voor mensen met incontinentie. Net als cafeïne zorgt alcohol voor overproductie van urine en irritatie van de blaas. Overmatig gebruik van alcohol, maar ook koffie en thee kan urinestoornissen veroorzaken en verergeren. Naast alcohol en cafeïne zijn er verschillende andere dranken die voor irritatie van de blaas kunnen zorgen. Lightdranken, koolzuurhoudende dranken en citrusvruchtsappen kunnen bestanddelen bevatten die de blaas irriteren. Daarnaast zijn er verschillende drank- en etenswaren waar onenigheid over bestaat. Tomaten, veenbessen en hete pepers worden soms ook als boosdoeners aangeduid, maar dit is vooral een kwestie van uitproberen. Het effect kan per persoon verschillen.

Eten en drinken bij ontlastingsverlies

Net als bij ongewild urineverlies is het bij ontlastingsverlies belangrijk om gezond te eten en te drinken. Dit geldt zeker ook voor mensen die last hebben van een verstopping van de darmen en te maken hebben met harde ontlasting, in medische termen ook wel obstipatie of constipatie genoemd. In tegenstelling tot mensen met fecale incontinentie hebben mensen met obstipatie juist veel moeite om hun ontlasting te doen. Om obstipatie tegen te gaan en de ontlasting dunner te maken is het eten van voldoende vezelrijk voedsel heel belangrijk, bij fecale incontinentie of diarree is het tegendeel waar. Mensen met ontlastingsverlies kunnen granen, bonen, mais, chocola en vers fruit beter laten staan. Verschillende eet- en drinkwaren kunnen daarnaast irritatie geven op de darmen (o.a. tomaten, koffie en kruiden) en zorgen voor extra gasvorming (o.a. peulvruchten, suikers en uien

Gezond dieet bij incontinentie

Naast een aangepast dieet is het tijdstip van eten en drinken belangrijk. Begin de dag met een glas water in plaats van koffie omdat slapen net als koffie vocht afdrijvend werkt en zorgt voor te geconcentreerde urine.
Drink niet te veel ineens, maar verdeel de vochtinname over de dag. Drink daarbij minder voor een afspraak, lange autorit of winkelbezoek waarbij er geen toilet bereikbaar is.
Door overdag regelmatig wat te drinken – liefst water of (kruiden)thee – en na het avondeten de vochtinname te verminderen, kunnen ongelukjes in de nacht zoveel mogelijk worden beperkt.
Houd een plasdagboek bij met hierin alle toiletbezoeken, het tijdstip en de hoeveelheid vochtinname en eventuele klachten. Een (huis)arts of specialist kan eventueel ook vragen om deze informatie.
Het effect van eten en drinken kan verschillen van persoon tot persoon. Daarom is het belangrijk om uit te proberen wat wel en niet werkt. Zowel qua hoeveelheid als de verschillende soorten drank- en etenswaren.
Naast dingen die niet gegeten mogen worden, zijn er ook soorten eten en drinken die een positief effect kunnen hebben op de blaas en darmen. Broccoli en koolsoorten zijn echte aanraders, net als champignons en soja.

Sporten en stoppen met roken

Een gezonde levensstijl speelt een belangrijke rol bij het onder controle houden van incontinentie. Daarnaast helpt gezond eten, het drinken van voldoende water en regelmatig sporten om de kans op overgewicht te verkleinen. Overgewicht kan zorgen voor extra druk op de bekkenbodem en blaas, waardoor de klachten van incontinentie verder toe kunnen nemen. Ook roken – met name de welbekende rokershoest – kan een negatief effect hebben. Tijdens het hoesten wordt de druk in de buik plotseling verhoogd. Bij een verslapping van de bekkenbodem wordt de plasbuis niet volledig dichtgedrukt. Zodra er druk op de blaas komt, kan de plasbuis de urine niet meer tegenhouden en treedt ongewild urineverlies op. Deze vorm van urineverlies wordt ook wel stressincontinentie genoemd.

Keuze incomateriaal

Download infographic

Of bestel de gratis toolbox met meer infographics

Bekkenbodemoefeningen en incontinentiemateriaal

Het is bij incontinentie altijd verstandig om een (huis)arts of specialist te raadplegen. In de meeste gevallen kunnen de klachten namelijk worden verholpen of verminderd. Door blaastraining en bekkenbodemoefeningen kan de blaasfunctie worden verbeterd, terwijl ook medicijnen of een operatie tot de behandelmogelijkheden behoren. Daarnaast kan een arts een indicatie geven voor incontinentiemateriaal dat beschermt tegen urine- en ontlastingsverlies. Mensen die moeite hebben met plassen hebben mogelijk baat bij een katheter. Deze hulpmiddelen kunnen de klachten niet wegnemen, maar de problemen wel een stuk dragelijker maken. Met een verwijzing van een arts komen katheters en incontinentiemateriaal bovendien in aanmerking voor een vergoeding van de zorgverzekeraar.