Zorgtechnologie opschalen in de praktijk
8 implementatielessen van zorginstelling De Wever
Abena Nova in gebruik bij:
Zorgorganisatie De Wever
De 8 implementatielessen van ouderenzorginstelling De Wever
De Wever is een ouderenzorginstelling met meerdere locaties in de regio Tilburg. Na een succesvolle pilot met Abena Nova, met 9 cliënten op locatie de Bijsterstede, staat de organisatie positief tegenover verdere opschaling naar andere afdelingen. Met verpleegkundige Charlotte van Woensel, zorgcoördinator Claudia van de Gevel en aspirant zorgtechnoloog Carmen de Beukelaer blikken we terug op de implementatie, om te zien welke lessen andere afdelingen en zorgorganisaties daaruit kunnen trekken.
Les 1: Laat de cliënt de voordelen ervaren en zorg voor vertrouwen
Zorgcoördinator Claudia trapt af met een succesverhaal. Een bewoner op de afdeling die veel problemen had met haar incontinentie. “Iedere ochtend vonden we natte handdoeken. Ze deed alles om te voorkomen dat haar bed nat werd. “
De situatie veranderde toen de cliënt mocht meedoen aan de pilot met slimme inco. Ze belde ‘s nachts niet meer, hoefde voortaan maar één keer in de nacht verschoond te worden en sliep dan weer rustig door. “We kregen een heel andere mevrouw terug. Zelfs haar dochter had zoiets van ‘Ik heb mijn moeder weer terug’.
Aanvankelijk was deze cliënt allesbehalve enthousiast om deel te nemen, benadrukt Claudia. Toch was ze na twee nachten om. Wat ze daarvoor nodig had? “Vertrouwen. Dat ze zelf kan zien: ik heb geslapen en mijn bed is nog droog. En de zuster komt echt, als die ziet op het mobieltje dat het nodig is. Het vertrouwen dat ze had, in ons en het systeem, heeft de doorslag gegeven.”
Les 2: Weet bij wie je slimme inco inzet (en bij wie niet)
Uit het voorbeeld van Claudia is nog een les te trekken: bekijk vooraf kritisch bij wie je de slimme inco wel en niet inzet. Claudia’s cliënt werd er echt gelukkig van; voor haar levert het en duidelijke bijdrage aan de kwaliteit van leven.
Er zijn echter ook mensen die er niet zo gelukkig van worden, weet verpleegkundige Charlotte. Integendeel. Ook zij illustreert dat met een voorbeeld uit de praktijk, van een bewoner die altijd een urinaal naast zijn bed had staan: “Die had op een gegeven moment zijn clip eraf gehaald en de clip in het urinaal gestopt. Dus bij deze bewoner zijn we niet verder gegaan met de slimme inco.”
Naast dit soort specifieke voorbeelden zijn er ook algemenere criteria om te bepalen bij wie je slimme inco het beste kunt inzetten. Denk daarbij aan de mate van incontinentie en mobiliteit (Abena Nova heeft vooral meerwaarde bij matig mobiele en immobiele cliënten) of het vertonen van plukgedrag.
Les 3: Benoem de meerwaarde en vraag collega's te rapporteren wat ze zien
Een bekende uitdaging bij de implementatie van zorgtechnologie is het creëren van draagvlak. Hoe neem je collega’s mee in een nieuwe werkwijze? Hoe ga je om met weerstand? Door het om te draaien, aldus Charlotte: ‘Door te zeggen: wat zou de meerwaarde zijn voor een bewoner? In plaats van dat je negatief ingaat op waarom het niet zou werken’
Claudia haalt opnieuw het voorbeeld aan van de cliënt die nu eindelijk weer goed doorslaapt. Dat anderen dat ook gingen zien naarmate de bewoner het slimme incontinentiemateriaal langer gebruikte.
Daarbij is het volgens haar belangrijk om collega’s te vragen om goed te rapporteren wat ze zien: “Hoe tref je mevrouw ‘s morgens aan? Hoe tref je mevrouw ‘s nachts aan? Is ze een stuk rustiger dan voorheen? De meerwaarde van slimme inco voor bewoners was al snel duidelijk bij de collega’s.
Les 4: Maak collega's vooraf enthousiast met trainingen en e-learnings
Om draagvlak te creëren, organiseerden Claudia en Charlotte ook trainingen en workshops. Nog vóórdat de pilot begon, samen met productspecialist Jet van Kessel van Abena. Ook mailden de ambassadeurs hun collega’s linkjes naar e-learnings, zodat ze hun kennis al konden opfrissen voordat ze de workshops ingingen.
“We hebben ze nog net niet gestalkt met ons enthousiasme”, lacht Claudia. Serieuzer: “Er was een grote opkomst. Heel veel collega’s waren enhousiast. Dat was leuk om te zien.”
Les 5: Bied snel verdieping voor collega's die daar interesse in hebben
Een veelvoorkomende valkuil bij de introductie van nieuwe technologie, is dat gebruikers zich overdonderd voelen door alle mogelijkheden. Veel zorgteams die met Abena Nova aan de slag gaan, beperken zich daarom in eerste instantie tot de basis. Het monitoren van het verzadigingsniveau, om cliënten op het juiste moment te kunnen verschonen.
Charlotte vertelt echter dat ze alleen maar enthousiaster werd over Abena Nova naarmate ze zag wat er nog méér mee kan, zoals het analyseren van plaspatronen in de WetSens app. Inmiddels maken ze daar bij De Wever ook gebruik van, maar persoonlijk had ze zich daar best wat eerder in willen verdiepen.
Aan de hand van een voorbeeld geeft ze ook aan hoe het analyseren van plaspatronen het welzijn en de zelfredzaamheid van cliënten kan bevorderen: “Op onze afdeling hebben we een mevrouw waarbij we aan de hand van plaspatronen hebben gezien dat zij voor het middageten altijd ongeveer 500 milliliter plast. We weten nu dat we haar voor het eten naar het toilet moeten brengen.
Les 6: Geef medewerkers de tijd om te wennen en luister naar elkaar
Naast Charlotte en Claudia is Carmen de Beukelaer aangeschoven bij het gesprek. In haar hoedanigheid als aspirant zorgtechnoloog bij De Wever was ze intensief betrokken bij de eerste implementatie van Abena Nova. Ook zij benadrukt het belang van draagvlak onder collega’s. “Dat is bij alle technologie het moeilijkste dat er is. Je werkt in de zorg, dus je wilt mensen warme zorg geven. Dan komt er in één keer een technologie tussen. Het is belangrijk dat je mensen daarin meeneemt en dat je mensen daar de tijd voor geeft. Ook mensen die minder gewend zijn met technologie te werken. Leer van elkaar, luister naar elkaar, geef elkaar de tijd om te wennen.
Les 7: Zorg voor productkennis en de juiste randvoorwaarden
Verder adviseert Carmen zorgtechnologen zich goed te verdiepen in nieuwe producten die ze willen implementeren. Om met ambassadeurs te kunnen meedenken als ze ergens tegenaan lopen. Maar ook om de juiste technische randvoorwaarden te creëren.
“Dit product was voor mij helemaal nieuw. Wat ik ontzettend leuk vond, was het enthousiasme van de ambassadeurs. Dat heeft mij ook echt aangestoken. Doordat ik ook verhalen hoorde van de werkvloer, ben ik als zorgtechnoloog ook echt gaan inzien wat het product oplevert. En heb ik aan de reacties van medewerkers gezien welke voordelen ze er allemaal van hebben.”
Les 8: Wees zichtbaar als afdeling zorgtechnologie
Dat brengt Carmen op de laatste les die ze bij De Wever hebben getrokken uit de implementatie van Abena Nova. Hoe belangrijk het is dat zorgtechnologen zich tijdens zo’n traject regelmatig laten zien op de werkvloer.
“Niet alleen maar om te kijken of het allemaal goed verloopt, maar ook zeker om die interactie te hebben tussen zorgmedewerkers en de afdeling zorgtechnologie. Dat ze weten: er is een afdeling die zich bezig houdt met technologie. Die dragen iets aan waar we als zorgorganisatie iets aan hebben.”
Overweeg je om binnen jouw organisatie aan de slag te gaan met slimme inco? Om je te helpen bij het bepalen van de juiste doelgroep, heeft Abena een lijst met criteria opgesteld. Daarmee kun je op een verantwoorde manier een eerste selectie maken.
