Herstellen van een rode huid

Basisprincipe huidverzorging
bij een rode huid

Het behouden van een gezonde huid vraagt om de juiste aandacht. Bij Abena onderscheiden we een drietal stappen om een rode huid te herstellen en/of tegen te gaan. Het meest geschikte product is afhankelijk van de oorzaak van de rode huid (incontinentie, doorligplekken, smetplekken, veroudering of een droge huid). In dit artikel bespreken we alle stappen, zodat je als professional weet waarom je een bepaalde handeling doet.

1. Mild reinigen

De huid wordt beschermd tegen schimmels en bacteriën door een zure laag, ook wel zuurmantel genoemd. Normaal gesproken ligt de pH-waarde van de huid tussen 5-6. Bacteriën en schimmels groeien het beste bij een pH van 7 (neutraal). Onder de pH-waarde 6 wordt bacteriegroei geremd. Reinig de huid daarom zo mild mogelijk. Dat wil zeggen met producten met een lagere pH-waarde dan die van de huid. Gebruik geen zeep, want zeep heeft meestal een pH van 7 of hoger. Het is beter om de huid te wassen met zeepvrije waslotions (deze hebben doorgaans een pH van 5).

Daarnaast is het belangrijk om zo min mogelijk te wrijven tijdens het wassen. Door wrijving ontstaat warmte waardoor de huid kan beschadigen. Zeker wanneer de barrière al verstoord is of blootgesteld is aan urine en ontlasting (zoals bij incontinentie).

Grip op wassen en verzorgen

Download infographic

Of bestel de gratis toolbox met meer infographics

Let op: de intieme zone heeft een lagere pH-waarde dan de rest van de huid, namelijk tussen de 3,5 en 4,5 pH. Was de intieme zone daarom bij voorkeur alleen met water. Is dit niet wenselijk, zoals bij (ontlastings)incontinentie, reinig dan met een wasproduct met een pH tussen 3,5 en 4,5. Wassen met een product met een hogere pH kan onder andere vaginale schimmelinfecties veroorzaken.

Krijg grip op een gezonde huid!
Ga direct aan de slag met de gratis toolbox.

Creëer je persoonlijke Toolbox

2. Hydrateren

Bij een verstoorde barrière verdampt er teveel water via de huid. Als gevolg hiervan droogt de huid uit. Droge of zelfs uitgedroogde huid is rood en verliest zijn vermogen om te rekken. Hierdoor barst en schilfert de huid. Dit versnelt het proces van veroudering weer. Hydraterende stoffen verbeteren de vochtbalans in de huid door vocht te binden en/of te voorkomen dat vocht uit de huid verdampt. In geval van een droge huid is hydrateren belangrijk om de huid te laten herstellen.

De meeste vochtinbrengende crèmes werken uitsluitend op de cellen in de opperhuid. Ze leveren in feite een klein beetje water dat de celmembranen binnendringt en de buitenste huidlaag hydrateert en vult.

Er zijn drie soorten ingrediënten die hierbij kunnen helpen:

Occlusive/afsluiter

Afsluiters sluiten de huid letterlijk af waardoor er geen water meer kan verdampen via de huid en er geen water van buitenaf in de huid kan doordringen.
Verminderen het vochtverlies door de huid met 98%.

De meest bekende afsluiters zijn petrolatum of vaseline en zink.

Emollient/verzachter

Bij een droge huid produceren de talgklieren te weinig talg. Ook kan het gebruik van verkeerde producten er toe leiden dat de talg verwijderd wordt uit de opperhuid.

Verzachters maken de huid glad en soepel door de gaatjes die zijn ontstaan tussen de huidcellen op te vullen met druppeltjes olie. Ze ondersteunen de talgklieren bij het produceren van talg, een olieachtige, wasachtige substantie die de huid vettig maakt en textuur geeft.
Anders dan occlusives sluiten verzachters de huid niet af, maar trekken ze in de huid. Soms kan een emollient wel de huid afsluiten, bijvoorbeeld als die te dik is opgebracht.

Voorbeelden van emollients/verzachtende middelen zijn plantaardige oliën, polyisobutene, squaleen en ceramide.

Humectant/bevochtiger

Theoretisch gezien verbeteren bevochtigers de hydratatie in de opperhuid. Ze zorgen er voor dat nieuwe, vochtige cellen aan het oppervlak blijven kleven, waardoor de huid niet schilfering wordt. Bovendien stimuleren ze de natuurlijke productie van ceramiden in het lichaam. Ceramiden houden het verlies van water uit de buitenste huidlaag tegen.
Bevochtigers trekken water vanuit de dermis (lederhuid) aan wanneer ze op de huid zijn aangebracht. Dit water komt dus niet van buiten het lichaam, maar van binnenuit.
Pas op: door te lang alleen een humectant te gebruiken kan er voortdurende verdamping ontstaan waardoor de huid nog verder uitdroogt.

Voorbeelden van humectants zijn glycerine, sorbitol, propylene glycol, hexylene en butylene glycol, MP Diol, urea, alpha hydroxy acids (zoals bijvoorbeeld lactic acid).

De meeste hydraterende crèmes bevatten een combinatie van bovenstaande ingrediënten. Ze verschillen op onderstaande punten:

Houdbaarheidsdatum (door al dan geen toevoeging van conserveermiddelen)
Geur (wel of geen toevoeging van parfum)
Verpakking (tubes, potten, flessen, enzovoort)
Kleur (al dan geen toevoeging van kleurstoffen)

Houd bij de keuze van hydraterende crèmes rekening met de volgende elementen:

Hoe meer ingrediënten een product beat, hoe meer conserveermiddelen moeten worden toegevoegd om het product houdbaar te maken. Conserveermiddelen verhogen de kans op huidirritatie.
De volgorde van de ingrediënten die op de verpakking vermeld staan, laat zien hoeveel er verhoudingsgewijs van die ingrediënten in het product zit: hoe hoger op de lijst, hoe meer er in het product aanwezig is.
Ingrediënten met een verhoogde kans op huidirritatie zijn: parfum, alcohol, lavendel, munt, citroen, eucalyptus, sodium lauryl sulfaat, urea (in hoge concentraties) en kleurstoffen. Het beste is om deze zoveel mogelijk te vermijden.
Mensen die een gevoelige huid hebben of allergisch zijn, kunnen beter producten zonder lanoline en plantaardige oliën gebruiken.
Let op het Astma Allergi Nordic keurmerk. Dit betekent dat het product een minimaal risico heeft op het veroorzaken van huidirritatie, eczeem en allergische reacties. De ingrediënten zijn zorgvuldig gekozen door huidspecialisen en veroorzaken geen allergieën en beïnvloeden de hormoonhuishouding niet.
De verpakking beïnvloedt de werking. Ingrediënten blijven het meest effectief als ze licht- en luchtdicht zijn verpakt. Een tube of een pompflacon is daarom het beste.

Krijg grip op een gezonde huid!
Doe de online huidcheck

Huidcheck tool

3. Beschermen en ademen

Het is belangrijk om de kwetsbare huid te beschermen tegen invloeden van buitenaf zoals weersinvloeden, vocht, UV-straling en urine en ontlasting bij incontinentie. Een crème of zalf kan deze bescherming bieden. Denk aan zonnebrandcrème die beschermt tegen de zon en barrièrecrème die beschermt tegen de negatieve invloeden van ontlasting en urine.

Beschadiging van de huid door urine

Door langdurige blootstelling aan vocht van urine of ontlasting kan de huid overgehydrateerd raken. Deze overhydratatie veroorzaakt zwellingen en verstoort de structuur van de huid, waardoor bacteriën en schimmels de kans krijgen om tussen de huidlagen te kruipen. Door de ammonia in de urine – dat met een pH van 11 zeer ‘basisch’ is – is de kans op huidproblemen en (schimmel)infecties bij incontinentie bovendien extra groot. Heeft je cliënt last van een rode huid, zorg er dan voor dat het incontinentieproduct tijdig vervangen wordt. Wij adviseren om producten met een verzadigingsindicator bij cliënten met een rode huid te vervangen als de blokjes voor de helft verkleurd zijn.

Beschadiging van de huid door ontlasting

Ontlasting bevat proteïne- en lipidebeschadigende enzymen. De concentratie van deze schadelijke enzymen is zelfs nog groter in dunne ontlasting. Dit is de reden waarom diarree zo vaak gepaard gaat met kapotte billen. Daarnaast produceren deze enzymen ammonia en dat verhoogt de pH van de huid. Deze enzymen zijn op hun beurt actiever naarmate de pH-waarde van de huid hoger is en dat vergroot de kans op huidbeschadigingen en andere huidproblemen nog meer. Wij adviseren incontinentieproducten met een verzadigingsindicator te gebruiken, zodat je het product kunt vervangen zodra de blokjes voor de helft verkleurd zijn.

Beschadiging van de huid door veroudering en een droge huid

Oudere mensen en mensen met een kwetsbare huid lopen het grootste risico op huidproblemen bij incontinentie. Door ouderdom wordt de huid steeds dunner en produceert minder talg en zweet. Hierdoor hebben oudere mensen ook zo vaak een droge huid. Een droge huid is extra gevoelig voor bacteriën en schimmels, en daarom is het beschermen van de huid bij deze groep extra belangrijk.

De beste bescherming met barrièrecrème

Een barrièrecrème beschermt de huid tegen de schadelijke invloeden van urine en ontlasting bij incontinentie. Zo’n crème bevat veel occlusives (afsluiters) en sluit letterlijk de huid af zodat er geen schadelijke stoffen in door kunnen dringen. Er zijn diverse barrièreproducten op de markt. Het grote verschil tussen deze producten betreft de gebruikte afsluiters.

Er zijn barrièreproducten op basis van petrolatum, zink, dimethicone en acrylaat terpolymeer. Producten met petrolatum en zink hebben NIET de voorkeur bij incontinentie omdat zij een negatief effect hebben op het absorberend vermogen van het incontinentiemateriaal. Hierdoor wordt de urine niet opgenomen door het incontinentiemateriaal en vergroot de kans op overhydratatie.

Producten op basis van dimethicone en acrylaat terpolymeer zijn betere opties. Voordelen hiervan ten opzichte van producten met bijvoorbeeld zink zijn dat de huid eronder zichtbaar blijft en dat het product niet verwijderd hoeft te worden. Dit laatste leidt tot minder wrijving van de gevoelige huid en daardoor daalt de kans op beschadiging.

De barrièrecrème van Abena bevat dimethicone. Daarnaast bevat deze crème 40% lipiden of vetten (glycerine) die de huid niet alleen beschermen maar ook hydrateren zodat die minder kwetsbaar wordt