Fecale incontinentie

Over ontlastingsincontinentie of fecale incontinentie

Veel mensen denken bij de term ‘incontinentie’ alleen aan ongewild urineverlies, maar incontinentie kan ook verlies van ontlasting betekenen. Fecale incontinentie of ontlastingsincontinentie komt vooral voor bij ouderen, maar ook volwassenen en kinderen kunnen ermee te maken krijgen.

In Nederland zijn er naar schatting ongeveer vijftigduizend tot tweehonderdduizend mensen met fecale incontinentie oftewel ontlastingsverlies. Mensen die te maken hebben met ontlastingsincontinentie, verliezen ongewild ontlasting of laten onbedoeld winden. Een groot deel hiervan heeft ook last van ongewild urineverlies, wat ook wel dubbele incontinentie wordt genoemd. Exacte cijfers over fecale incontinentie en dubbele incontinentie zijn echter niet bekend. Dit komt vooral door het grote taboe dat er nog steeds op fecale incontinentie rust, meer nog zelfs dan bij ongewild urineverlies het geval is.

Fecale incontinentie oorzaken

De meest voorkomende oorzaak van fecale incontinentie is een beschadiging of verzwakking van de anale kringspier. Fecale incontinentie ontstaat wanneer de kringspier niet goed in staat is de ontlasting op te vangen. Daarnaast kan een beschadiging van de zenuwen die de sluitspieren en bekkenbodemspieren aansturen ervoor zorgen dat de aandrang om naar het toilet te gaan ontbreekt. De beschadigingen kunnen optreden als complicatie van een operatie, na een zware bevalling – al dan niet met een verlostang – of als gevolg van een erfelijke aandoening of ziekte.

Fecale incontinentie bij kinderen

Hoewel fecale incontinentie vooral voorkomt bij ouderen kunnen ook kinderen te maken krijgen met ongewild ontlastingsverlies. Vooral kinderen en (jong)volwassenen met een lichamelijke en/of geestelijke beperking kunnen regelmatig last hebben van ontlastingsincontinentie, als gevolg van een niet goed werkende kringspier. Ook mensen met een niet aangeboren hersenaandoeningen, de ziekte van Parkinson of als gevolg van een ongeluk, bijvoorbeeld een dwarslaesie, kunnen met ontlastingsverlies of dubbele incontinentie te maken krijgen.

Bestel een gratis proefpakket

Zoek samen met je cliënt het juiste incontinentieproduct van Abena. Zo werken we samen aan de best passende continentiezorg.

Bestel een proefpakket

PDS en de ziekte van Crohn

Naast mensen met een beperking en ouderen kan ontlastingsverlies ook voorkomen bij mensen met een darmaandoening. PDS is de afkorting van het Prikkelbare Darm Syndroom. Het Prikkelbare Darm Syndroom is een aandoening zonder duidelijke oorzaak die zorgt voor darmklachten, een opgeblazen gevoel en diarree. Naar schatting heeft 5 tot 15% van de Nederlanders last van PDS. Een deel daarvan heeft ook te maken met fecale incontinentie. Ook de ziekte van Chrohn kan soms gepaard gaan met ongewild ontlastingsverlies. Bij de ziekte van Crohn is sprake van een ontsteking aan de dunne darm, dikke darm en/of endeldarm, of in sommige zelfs in het gehele spijsverteringskanaal van de mond tot aan de anus. In Nederland zijn er ongeveer 80.000 mensen die last van hebben van deze ziekte.

Obstipatie en overloopdiarree

Fecale incontinentie kan tevens een gevolg zijn van obstipatie of constipatie (verstopping). Mensen met obstipatie kunnen hun darmen niet goed leegmaken en hebben moeite om hun ontlasting te doen. Op den duur leidt obstipatie tot harde ontlasting en een blokkade van de darmen. Er kan alleen nog dunne ontlasting worden doorgelaten. Doordat dunne ontlasting moeilijker te controleren is, ontstaat ongewild ontlastingsverlies. Deze vorm van fecale incontinentie staat ook wel bekend als overloopdiarree of paradoxale diarree. De klachten bestaan meestal uit poepvegen in het ondergoed en nare geurtjes.

Keuze incomateriaal

Download infographic

Of bestel de gratis toolbox met meer infographics

Oplossingen fecale incontinentie

Er is niet één oplossing voor fecale incontinentie. Als obstipatie de oorzaak is kan er worden geprobeerd de klachten te verminderen door andere eetgewoontes aan te nemen. Met name het eten van voldoende vezels (o.a. granen, groente en fruit) en een minimale vochtinname van 2 liter per dag kunnen een groot verschil maken. Door daarnaast voldoende te bewegen en de tijd te nemen voor een toiletbezoek kan snel resultaat worden geboekt. Het is sowieso altijd raadzaam om een arts of specialist te raadplegen bij fecale incontinentie. Hij of zij kan een verwijzing geven voor medicijnen of een operatie om de kringspier te herstellen of in zeer ernstige gevallen, een stoma aan te leggen.

Behandelingen fecale incontinentie

In het geval dat aangepaste leefgewoontes geen oplossing bieden voor fecale incontinentie kan er worden gekozen voor een behandeling met medicijnen. Voor obstipatie kan een arts laxeermiddelen adviseren.
Net als bij ongewild urineverlies kunnen bekkenbodemoefeningen en bekkenbodemfysiotherapie helpen om fecale incontinentie te verminderen of zelfs helemaal te laten verdwijnen. Eventueel kan advies worden ingewonnen bij een bekkenbodemfysiotherapeut.
Een beschadigde kringspier kan in sommige gevallen worden hersteld met een operatieve ingreep in het ziekenhuis door de beschadigde kringspier te herstellen middels Sfincterplastiek of een volledig nieuwe kringspier te maken door Dynamische Gracilis Plastiek toe te passen.
Soms is het niet mogelijk om fecale incontinentie te behandelen met een operatie of medicijnen. Door ontlasting op te vangen in een stoma kan worden voorkomen dat de ontlasting in kleding of beddengoed terecht komt.
Een andere mogelijkheid om fecale incontinentie te behandelen, is het regelmatig en op gezette tijden spoelen van de endeldarm. Hierdoor wordt voorkomen dat mensen op ongewenste en onverwachte momenten ontlasting verliezen.

Incontinentiemateriaal bij fecale incontinentie

Naast incontinentiemateriaal voor ongewild urineverlies zijn er ook producten voor fecale incontinentie. De Abena San Special van Abena bijvoorbeeld, is speciaal ontwikkeld voor ontlastingsverlies en dubbele incontinentie. De extra hoge opstaande barrièreranden in combinatie met de anatomische pasvorm en extra stevige lycra elastieken voorkomen dat lekkages kunnen ontstaan. Daarnaast zorgt het incontinentiemateriaal ervoor dat nare geurtjes buiten de deur worden gehouden. Dankzij de maximaal ademende AirPlus folie is de huid bovendien uitstekend beschermd tegen incontinentie geassocieerde huidproblemen. De speciale folie houdt urine tegen, maar zorgt dat de huid kan ademen. Dit voorkomt een broeierig gevoel en beperkt de kans op huidirritatie.